De eerste film die ik nader bekeken heb is Martha Marcy May Marlene (2011) van Sean Durkin.
Het titelpersonage Martha ontsnapt in het begin van de film uit een sekte en belt vervolgens haar zus op die ze twee jaar niet gesproken heeft. Terwijl ze in het zomerhuisje van haar en haar echtgenoot kan verblijven, beginnen herinneringen/trauma’s en de realiteit steeds meer door elkaar heen te lopen.
De wijze waarop Durkin deze twee verhaallijnen met elkaar verbindt door middel van montage is eenvoudig, maar bijzonder effectief. Als Martha bijvoorbeeld met haar zwager gaat varen en een duik maakt, gaat het beeld naar een scene waarbij de sekteleden zwemmen in een meer en Martha op hetzelfde moment naar beneden springt. Deze beeldovergangen zijn effectief en goed van tevoren bepaald. Ze tonen de toestand die Martha op dit moment tekent; de spoken van vroeger blijven haar achtervolgen.
Op een bepaald moment krijgt Martha het vermoeden dat de sekteleden haar gevonden hebben. Het einde is abrupt en in eerst instantie wellicht vrij vaag: haar zus en zwager kunnen niet langer de zorg dragen voor Martha en besluiten een afspraak te maken met een psychiater. Martha neemt een laatste duik in het nabijgelegen meer en ziet iemand aan de overkant zitten. We zien als kijker niet duidelijk wie dit is. Is dit de beruchte sekteleider die Martha gedurende de hele film gemanipuleerd heeft? Hebben ze haar echt gevonden of is dit puur een visualisatie van haar eigen angst?
Vervolgens zit Martha in de auto met haar zwager en zus. Plotseling moet er abrupt geremd worden als er iemand uit het niets de straat over steekt en in een auto stapt die zich achter hun bevindt. Deze auto begint hun te volgen. Martha ziet dit en draait zich geschrokken om. Credits komen in beeld. Er zijn verschillende interpretaties van deze open afsluiting in omloop. Een van de beste vond ik zelf deze: waar Martha ook heen gaat, ze zal altijd achtervolgd worden door haar eigen herinneringen die een zwarte pagina uit haar leven vormen. Trauma’s nemen soms de prominentie in van ons dagelijkse bestaan, ook al ligt het eigenlijk al achter ons.